SABIR

“Nefsi telâştan, dili şikâyetten, organları çirkin davranışlardan koruma, nimet haliyle mihnet hali arasında fark gözetmeyip her iki durumda sükûnetini muhafaza etme, Allah’tan başkasına şikâyette bulunmama” şeklinde de tarif edilen sabır “üzüntü, başa gelen sıkıntı ve belâlar karşısında direnç gösterme; olumsuzlukları olumlu kılmak için gösterilen metanet” gibi mânalara da gelmektedir.

Bir imtihan dünyası olan bu âlemde insan ölüm, hastalık, düşman saldırısı, felaket gibi pek çok sıkıntı ve zorluklarla karşılaşır. Allah insanları korku, açlık, yoksulluk, yakınların ölümü, ürün kaybı gibi musibetlerle imtihan eder. Bu olaylar karşısında kişinin karamsarlık ve ümitsizliğe kapılmadan gösterdiği tahammül ve Allah’a teslimiyeti onun Allah (c.c.) karşısındaki mertebesini yüceltir. Baki âlemde de Allah’ın (c.c) lütfuna, rahmetine ve ebedî kurtuluşa erer.

Hayatında en fazla sıkıntılara maruz kalanlar başta Hz. Muhammed olmak üzere peygamberlerdir. Bu gerçeği Yüce Mevla’mız “Ant olsun ki, senden önce de birçok Peygamberler yalanlanmıştı da onlar yalanlanmalarına ve eziyet edilmelerine karşı sabretmişler ve nihayet kendilerine yardımımız yetişmişti.”  (En’âm; 34) ilahi buyruğu ile bize bildirmekte, bela ve musibetler karşısında “(Ey Muhammed!) O halde yüksek azim sahibi peygamberlerin sabretmesi gibi sabret.”  (Ahkâf; 35) şeklinde tavsiyede bulunmakta ve sabredenleri “Sabredenlere mükâfatları elbette hesapsız olarak verilir.” (Zümer; 10) ayetiyle müjdelemektedir.

Sabır erdemli insanların davranışı, peygamberlerin niteliklerindendir. Ancak sabır Allah’ın ihsanı sayesinde olur. Allah, sabretmelerinin mükâfatı olarak insanları ebedî kurtuluşa ulaştırır. Dünyada da kendisine kötülük yapanlara sabreden kişilere düşmanlarının hile ve tuzakları asla zarar veremez. Sabrı Allah’ın tavsiye ettiği gibi peygamberler de ümmetlerine tavsiye etmişlerdir. Lokmân’ın (a.s.) oğluna verdiği öğütlerden biri de “Yavrum! Namazı dosdoğru kıl. İyiliği emret. Kötülükten alıkoy. Başına gelen musibetlere karşı sabırlı ol. Çünkü bunlar kesin olarak emredilmiş işlerdendir.”  (Lokmân; 17) şeklindedir.

Müminler Allah’tan “Ey Rabbimiz! Üzerimize sabır yağdır, ayaklarımızı sağlam bastır ve şu kâfir kavme karşı bize yardım et.”  (Bakara; 250) diye sabır dilemeli “Sonra da iman edenlerden olup birbirine sabrı tavsiye edenlerden, birbirine merhameti tavsiye edenlerden olanlar var ya, işte onlar Ahiret mutluluğuna erenlerdir.”  (Beled; 17-18) sırrınca hareket etmelidir. Sabredenlerin ödülleri de Allah (c.c.) ile olmaları, Allah’ın (c.c.) onları sevmesi, ecirlerinin asla zayi olmayacağı, mükâfatlarının kat kat olacağı, onları meleklerin tebrik edeceği şeklindedir.

Peygamber Efendimiz “Sabır ışıktır” (Müslim, “Ṭahâret”, 1; Tirmizî, “Daʿavât”, 85) buyurarak sabrı tavsiye etmiş, “Hiç kimseye sabırdan daha hayırlı ve geniş bir nimet verilmedi” (Buhârî, “Zekât”, 50; “Riḳāḳ”, 20; Müslim, “Zekât”, 124) buyurarak sabrı önemsemiş, “Sabır ilk sarsıntı sırasında gösterilen metanettir” (Buhârî, “Cenâʾiz”, 32, 42; Müslim, “Cenâʾiz”, 14, 15) buyurarak sabrı özetlemiştir.

Sabrın en güzel örneğini Hz. Eyüp göstermiş, derdini sadece anlatmakla yetinmiş, şikâyet etmemiş, bela karşısında edebini korumuş ve  “Şüphesiz ki ben derde uğradım, sen ise merhametlilerin en merhametlisisin” (Enbiyâ; 83) diye niyazda bulunmuştur.

Allah’ın farz kıldığı vazifeleri yapmaya karşı, Allah’ın haram kıldıklarına karşı ve bela ve musibetlerin ilk anında sabırlı olmak sabrın en güzel örneklerindendir. Çünkü sıkıntılar karşısında sabırlı olmak yiğitliktir. O yiğitliği gösterebilmek ise fazilettir.

“Ey Rabbimiz! Üzerimize sabır yağdır, ayaklarımızı sağlam bastır ve şu kâfir kavme karşı bize yardım et.”  (Bakara; 250)

Paylaş

Paylaş